آنچه سلامت بارداری را به خطر می‌ اندازد

بارداری بدون دردسر و تولد نوزاد سالم آرزوی هر زوجی است و مرد و زن پابه‌پای هم باید برای رسیدن به این هدف تلاش کنند. از این رو،‌ معمولا زنان پس از اینکه متوجه بارداری خود می‌شوند با مراجعه به متخصص زنان و زایمان تلاش می‌کنند علاوه‌بر حفظ سلامت خود و جنین، راهکارهای لازم را درباره نوع تغذیه در این دوران و بایدها و نبایدهای آن از پزشک مشاوره بگیرند. اما متخصصان معتقدند که برای داشتن بارداری سالم باید زودتر از اینها اقدام کرد.

آنچه سلامت بارداری را به خطر می‌اندازد
برخی مطالعات نشان می‌دهد که گاه عوامل غیرمتعارفی در روند باروری زوجین اثر می‌گذارند که شاید تصور آن هم غیرممکن باشد ولی به هر حال با رعایت پاره‌ای اصول ساده و به ظاهر پیش‌پا افتاده می‌توان نوزادی سالم را به دنیا آورد.

نورهای مصنوعی هنگام خواب
محققان در سال‌های اخیر دریافتند که نگاه کردن به صفحه گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها با توجه به نوری که دارند باعث بر هم خوردن چرخه خواب می‌شود. ولی گویا این امر فراتر رفته و بررسی‌ها نشان می‌دهد که قرار گرفتن شب‌هنگام در معرض نورهای مصنوعی توانایی باروری را تحت تاثیر قرار داده و حتی در زنان باردار باعث اختلال در رشد جنین می‌شود. این قبیل نورها تولید هورمون ملاتونین را که به هورمون خواب معروف است، سرکوب می‌کند.

علاوه‌بر این، ملاتونین در مجاری دستگاه تناسلی نیز تولید شده و به‌طور طبیعی مانع از آسیب رساندن رادیکال‌های آزاد به تخمک‌ها به‌ویژه در دوران تخمک‌گذاری می‌شود. در واقع، تولید مقدار ناکافی هورمون ملاتونین ساعت درونی بدن جنین در حال رشد را مختل می‌کند که در درازمدت باعث بروز مشکلاتی می‌شود.

خوراکی‌های نامناسب
با مصرف مواد مغذی لازم در طول روز مانند چربی‌ها، روی، ویتامین D و B6، می‌توان مانع از اختلال تنظیم هورمون‌های مهم در باروری از قبیل پروژسترون، انسولین و تستوسترون شد.

کلسترول بالا
بالا بودن کلسترول خون علاوه‌بر اینکه سلامت قلب و عروق را به خطر می‌اندازد، روی باروری زنان نیز تاثیر منفی به‌جا می‌گذارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد بالا بودن کلسترول خون در زنانی که قصد بارداری دارند، باعث طولانی شدن آغاز باروری می‌شود ولی در صورتی که هر دو زوج کلسترول بالا داشته باشند، شانس باروری در آنها نسبت به زوجینی که کلسترول خون متعادلی دارند، کاهش می‌یابد.

استرس
بررسی‌ها نشان می‌دهد که استرس زیاد با خطر بروز ناباروری ارتباط مستقیم دارد. زنانی که هورمون‌های استرس‌شان به میزان بالایی ترشح می‌شود، 29 درصد کمتر شانس بارداری داشته و دو برابر بیشتر در معرض ناباروری قرار دارند.

سیگار کشیدن
استعمال دخانیات و سیگار نه‌تنها خطر ابتلا به بیماری‌های ریوی و سرطان سینه را افزایش می‌دهد بلکه احتمال ناباروری را تا 13 درصد افزایش می‌دهد. علاوه‌بر این، زنانی که سیگاری نیستند ولی ساعت‌ها در طول روز در معرض دود سیگار قرار دارند، 36 درصد بیشتر از سایر زن‌ها دچار ناباروری می‌شوند.

وزن
چاقی و اضافه وزن موضوعات مهمی هستند و در زنانی که قصد بارداری دارند ممکن است باعث اختلال در فرآیند تخمک‌گذاری و دوره‌های قاعدگی شود. در واقع، 12 درصد موارد ناباروری به مشکلات ناشی از چاقی و اضافه‌وزن مرتبط است. ولی از سوی دیگر، ‌کاهش وزن بیش از حد یا ورزش شدید نیز می‌تواند مانع از تخمک‌گذاری شده و باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

عدم تعادل هورمون‌ها
تیروئید ازجمله کلیدی‌ترین راه‌های تنظیم متابولیسم بدن به‌شمار می‌رود ولی این امر روی توانایی باروری نیز تاثیر می‌گذارد. تغییرات ایجاد شده در هورمون‌های تیروئیدی با تداخل در امر تخمک‌گذاری باعث ناباروری می‌شود.

داروها
محققان بر این باورند که برخی داروها ازجمله داروهای ضدافسردگی باعث ترشح بیش از حد «پرولاکتین» شده و در تخمک‌گذاری تداخل ایجاد می‌شود. بنابر این زنان پیش از اقدام به بارداری باید درباره داروهایی که مصرف می‌کنند با پزشک معالج خود مشورت کنند.

سن و سال
گاهی زنان بارداری را به دلایل مختلفی چون شغل، ادامه تحصیل و مشکلات مالی به تعویق می‌اندازند غافل از اینکه بالا رفتن سن می‌تواند روی روند طبیعی باروری تاثیر منفی به‌جا بگذارد. قدرت باروری به‌طور طبیعی بعد از 32 سالگی کاهش می‌یابد و از 35 سالگی به بعد این کاهش شدیدتر می‌شود. این امر به دلیل کم شدن کیفیت و تعداد تخمک‌هایی است که در زمان لقاح بارور می‌شوند.

تغذیه با شیر مادر
بسیاری بر این باورند که تغذیه با شیر مادر طی دو سال اولیه تولد نوزاد، نوعی روش طبیعی برای جلوگیری از بارداری در زنان به‌شمار می‌رود ولی این روش تنها شانس باروری را در زنان شیرده کاهش می‌دهد و مانع از باروری نمی‌شود.