سالم‌ترین قلعه ایران را ببینید !

قلعه سِب یکی از زیباترین و سالم ترین قلعه های ایران است که در شهرستان سراوان و روستای سِب قرار دارد. این قلعه را اگرچه سیب و سیب سوران هم می نامند اما محلی ها می گویند سِب به معنی محل چشمه ساران فراوان است.

قلعه سب زیباترین و سالم‌ترین قلعه ای است که از دوران اسلامی سیستان و بلوچستان مانده‌است. در این قلعه تا سال 1344 طوایف بارکزایی و میرمرادزهی ساکن بودند و سپس متروکه شد. قلعه سِب در دو طبقه ساخته شده بود و دیوار آن بیش از 30 متر ارتفاع و حدود 7 متر عرض دارد. قسمت شاه نشین با ارتفاع بیشتری، در بالای قلعه قرار گرفته و گفته می‌شود در حصار آن 14 برج و در ارگ آن 4 برج وجود داشته و در زمان جنگ از بین رفته است.

 وجود درز انبساط در ساختمان اصلی قلعه و دسترسی به آب چاه در طبقه فوقانی و وجود لوله‌های سفالی هدایت‌کننده آب و مصالح به کار رفته در آن از قبیل خشت و کاه‌گل و چوب درخت خرما و درهای منبت‌کاری و شاه نشین از مشخصات ویژه این مجموعه است.

 حصار قلعه سِب با سه متر ارتفاع 48 متر در 74 متر مربع به شکل مستطیل دور تا دور قلعه را فراگرفته است. ورود به قلعه تنها از طریق پلکان جنوب شرقی آن امکان پذیر است.

قلعه سب روی صفه ای سنگی و صخره طبیعی کم ارتفاع با خشت و گل در قرن دوازدهم هجری قمری ساخته شد و در پایان قرن سیزدهم آخرین تغییرات اساسی در آن صورت گرفت. ساختمان قلعه مجموعه ای از حصار و بنای اصلی است که با 23 متر ارتفاع در روستای «سیب» 25کیلومتری جنوب غرب سراوان قرار دارد.

بنای اصلی قلعه در قاعده، به صورت مستطیل 36 متر* 25متر، در دو طبقه ساخته شده‌است. به گونه یی که هرچه بر ارتفاع آن افزوده می‌شود از حجم آن کم می‌شود و در ظاهر به شکل «مصطبه هرم» درمی آید که موجب ایستایی بیشتر بنا و جلوگیری از رانش دیوارهای قطور و مرتفع آن می‌شود. معماران چیره دست محلی با بهره گیری از تجربه خود، برای احداث قلعه سب تخم گیاهی به نام «توتری» را با گل مخلوط می‌کردند و ملاطی چسبناک می‌ساختند که وقتی خشک شد، شدیدترین رگبارها و باران‌های فصلی بلوچستان نیز توانایی شستن آن را ندارد و به همین دلیل قلعه پایدار ماندهاست.

قلعه سب در مجموع 10 اتاق کوچک و بزرگ دارد که در اطراف حیاط مرکزی جای گرفته‌اند و برای دسترسی به فضاهای حاکم نشین و تابستانی، راه پله یی، مخفی، کم عرض، با شیب زیاد وجود دارد. قلعه سب بعد از زمان صفویه بویژه در عصر افشاریه محل سکونت حاکمین بوده‌است.

کل بنایی که اکنون مشاهده می‌شود به یک باره بنا نشده ‌است و هر حاکمی در دوران فرمان روایی خود قسمتی به آن افزوده و در آن زندگی می کرده است.